تطورات گفتمان های هویتی ایران: ایرانی در کشاکش با تجدد و مابعد تجدد

دغدغه‌های هویتی عمری به درازای تاریخ انسانی دارد. انسان تنها موجودی است که بدون درکی از چیستی و کیستی خود نه می‌تواند به‌عنوان انسان موجودیت داشته باشد، نه می‌تواند کار کند و نه می‌تواند تحول و تکامل یابد. با این‌حال انسان‌ها به‌ویژه، به‌عنوان افراد بلکه به‌عنوان جماعت‌ها و اجتماعات همیشه و در همه حال درگیر سوالات و معضلات هویتی نیستند. این چالش‌های تمدنی و دگردیسی‌های بزرگ اجتماعی و تاریخی است که بستر و زمینه ظهور این‌گونه مسائل یا آنچه اکنون بحران‌های هویتی می‌نامیم را فراهم می‌آورد. با پیدایی یکی از عظیم‌ترین تحولات تمدنی تاریخ بشری در غرب به‌نام تجدد، از سیصد-چهارصدسال قبل تاکنون انسان‌ها در تمامی نقاط جهان، از غرب تا شرق، با بزرگ‌ترین چالش‌ها و بحران‌های هویتی خود نیز روبه‌رو بوده‌اند. مسلمین ازجمله ایرانیان نیز به‌تناسب رویارویی با امواج پی‌درپی تجدد از آغاز لشکرکشی‌های استعماری تجدد با معضله هویت و ابعاد مختلف آن دست‌وپنجه نرم کرده‌اند. این کتاب روایت کوشش‌هایی است که ایرانیان طی این مدت برای بازیابی و یا تعریف هویت خویش در کشاکش آخرین چالش تمدنی خود با غرب یا تجدد مبذول داشته‌اند.